Participativna demokratija u lokalnoj samoupravi

Predmet polazi od osnovnih pojmova kao što su pojam demokratije, njen nastanak i razvoj te osnovni oblici demokratije. Nakon opštih razmatranja predmet se fokusira na nastanak i razvoj demokratije u lokalnim zajednicama i lokalnim samoupravama osvrćući se na temeljne indikatore lokalne demokratije kao što su ostvarivanje ljudskih i manjinskih prava u lokalnoj samoupravi. Nakon razmatranja savremenih oblika participativne demokratije, temeljnije će biti izučavani pojedinačni, u našem sistemu lokalne samouprave preovlađujući oblici neposredne demokratije, i to: referendum i plebiscit; građanska inicijativa, zbor građana i mjesna zajednica te javna rasprava. Imajući u vidu složenost domaćeg političkog sistema predmet će sagledati i model konsocijativne demokratije sa refleksijom na lokalnu samoupravu. Pošto je model transparentnosti sve više prisutan u modernim sistemima javne uprave izučavaće se i pristup informacijama i proaktivna transparentnost na nivou lokalne samouprave.

Kroz izučavanje ovog predmeta studenti će sagledati značaj demokratskih procesa i participativne demokratije u lokalnoj zajednici za funkcionisanje čitavog političkog sistema jedne zemlje. U praktičnom smislu, studenti će imati neophodna znanja da budu nosioci organizacije i učesnici demokratskih procesa, planiranja i provođenja participativne demokratije na lokalnom nivou.

1. Pojam, nastanak i razvoj demokratije; 2. Oblici demokratije; 3. Savremene teorije demokratije; 4. Nastanak i razvoj demokratije u lokalnim zajednicama i samoupravama; 5. Ljudska i manjinska prava u lokalnoj samoupravi; 6. Savremeni oblici participativne demokratije u lokalnoj samoupravi; 7. Referendum i plebiscit; 8. Građanska inicijativa; 9. Zbor građana i mjesna zajednica; 10. Javna rasprava; 11. Konsocijativna demokratija i lokalna samouprava u složenim društvima i državama; 12. Proaktivna trnsparentnost i pristup informacijama u lokalnim samoupravama; 13. Participativna demokratija i lokalna samouprava u BiH i RS; 14. Uporedni prikaz participativne demokratije u lokalnim samoupravama; 15. Izborni sistemi i lokalni izbori.

1. Nenad Kecmanović "Dometi demokratije", FPN, Čigoja štampa, Beograd, 2005.

2. Dejvid Held, "Demokratija i globalni poredak", Beograd, 1990.

3. Norberto Bobio, "Liberalizam i demokratija", Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1995.

4. Snežana Đorđević, Priručnik za moderno upravljanje lokalnim ekonomskim razvojem, Dosije, Beograd, 2007.

5. Snežana Đorđević, Priručnik za uključivanje građana i civilnog društva u procese odlučivanja, Građanske inicijative, Beograd, 2011. 6. Zakon o lokalnoj samoupravi RS, Službeni glasnik RS, br. 97/2016, 36/2019 i 61/2021 .

Prvi kolokvijum - izrada i odbrana seminarskog rada na zadanu temu – 20 bodova Drugi kolokvijum (test iz gradiva) – 20 bodova Prisustvo predavanjima i aktivno učestvovanje na časovima – 10 bodova Usmeni ispit iz cijelog gradiva – 50 bodova

Nastava će se izvoditi u vidu predavanja, razgovora o pitanjima iz obrađene materije i čitanjem zadanih materijala, te analizom slučajeva, debatom i prezentacijom seminarskih radova.