Evropska unija i Zapadni Balkan

Kroz ovaj predmet studenti će se upoznati sa najvažnijim principima razvoja odnosa
Evropske unije sa državama regiona Zapadnog Balkana. Neke od zemalja koje čine ovaj
region su na početku izgradnje odnosa sa Evropskom unijom tek bile izašle iz rata i u
njima je bilo neophodno promovisati demokratiju, vladavinu prava, podsticati
ekonomsku transformaciju, unaprijediti regionalnu saradnju te definisati principe
odnosa sa Evropskom unijom. Cilj izučavanja predmeta jeste upoznavanje studenata sa
nizom regionalnih i bilateralnih aktivnosti kako između zemalja regiona tako i sa
Evropskom unijom kako bi se obezbijedila stabilizacija i omogućilo pridruživanje
Uniji kao i sa kriterijumima koje je na tom putu neophodno ispuniti.

Studenti će nakon slušanja predmeta Evropska unija i Zapadni Balkan moći samostalno
pratiti literaturu i analizirati aktuelna dešavanja iz ove oblasti. Razumjeće proces
stvaranja trajnog mira u regionu i njegove glavne instrumente poput Sporazuma o
stabilizaciji i pridruživanju, njegove odredbe, finansijsku pomoć za sprovođenje
reformi u cilju demokratizacije društva i njegove stabilizacije te važnost
dobrosusjedskih odnosa u regionu u koje je Evropska unija uložila najviše napora kroz
izgradnju mreže regionalnih inicijativa. Studentima će znanje iz ovog predmeta
olakšati budući rad zbog toga što su pitanja kojima se predmet bavi i više nego
aktuelna i izuzetno važna, kako za BiH tako i za ostatak regiona.

Razvoj ideje o evropskoj integraciji;
Odnosi na Balkanu – između sukoba i integracije;
Proces i etape proširenja Evropske unije;
Komparativni pristup Evropske unije prema drugim regionima u svijetu;
Proširenje Evropske unije i Zapadni Balkan;
Evropska perspektiva regiona (Samit u Portugalu, Samit u Zagrebu, Samit u
Solunu, Deklaracija iz Sofije...)
Pretpristupni kriterijumi;
Proces stabilizacije i pridruživanja;
Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju (osnovne karakteristike Sporazuma o
stabilizaciji i pridruživanju između Evropske unije i zemalja regiona Zapadnog
Balkana);
Slučaj Kosova u evropskoj integraciji;
Ekonomska i finansijska saradnja Evropske unije sa Zapadnim Balkanom;
Regionalne inicijative na Zapadnom Balkanu (SEECP, RCC, CEI, AII, EUSDR, BP, RYCO, V4, WBF, BBP, MARRI, CEFTA, ISRBC, SELEC);
Regionalna saradnja na Zapadnom Balkanu kao instrument za održavanje mira i
razvoja;
Perspektiva proširenja EU na Zapadni Balkan;
Budućnost Evropske unije.

1. Evropska komisija: Vjerodostojna perspektiva proširenja za Zapadni Balkan i pojačano angažovanje EU na Zapadnom Balkanu, (2018) Strazbur;

2. Lopandić, Duško (2017.) Evropska unija i Srbija – novo vreme i novo okruženje, Evropski pokret u Srbiji, Beograd;

3. Lopandić, Duško (2007.) Reforma Evropske unije, Zapadni Balkan i Srbija – zakasnela integracija, Evropski centar za mir i razvoj, Beograd;

4. Spoljnopolitičke sveske 3, Budućnost Evropske unije i Zapadni Balkan – pogled iz Srbije, (2016.) FES, EPS, FMO, Beograd.

5. Izvještaji o godišnjem napretku zemalja regiona Zapadnog Balkana ka Evropskoj uniji koje objavljuje Evropska komisija.

Provjeravanje znanja i utvrđivanje koliko su studenti aktivni u nastavi vrši se tokom
čitavog semestra. Znanje se provjerava pomoću dva kolokvijuma, a aktivnost studenata se
iskazuje kroz pisanje seminarskih radova, uredno pohađanje nastave, učešće u debatama,
pripremu prezentacija i kroz druge oblike kreativnog učešća u nastavnom procesu. Na
taj način studenti ispunjavaju predispitne obaveze kroz koje mogu da steknu 50 bodova
(dva kolokvijuma po 20 bodova, seminarski rad 5 bodova te uredno i aktivno pohađanje
nastave 5 bodova). Završni ispit obavlja se usmeno i na njemu se provjerava znanje iz
cijelog gradiva, a nosi najviše 50 bodova. Konačna ocjena se izvodi sabiranjem bodova iz
predispitnih obaveza i bodova sa ispita.

Predavanja i vježbe sa interaktivnim učenjem. Interaktivno učenje po grupama.
Prikazivanje video materijala i dokumentarnih filmova.
Pisani seminarski radovi. Usmeni komentari i kraće prezentacije na času.
Konsultacije.