Bušenje i miniranje

Upoznavanje studenata sa osnovnim teorijskim i inženjerskim znanjima iz tehnoloških procesa bušenja i miniranja. U sklopu predmeta studenti će se upoznati sa osnovnim karakteristikama stijenskih masiva, postupcima bušenja minskih rupa i bušotina (opremom koja se koristi za bušenje), eksplozivima i eksplozivnim sredstvima i sredstvima za iniciranje, mehanizmom eksplozije, metodama miniranja (sa metodama proračunavanja osnovni parametara miniranja i geometrije bušenja) kao i zaštitnim mjerama prilikom korišćenja, rukovanja, skladištenja i uništavanja eksploziva i eksplozivnih sredstava

Praktična i teoretska osposobljenost za izbor optimalne opreme za bušenje minskih rupa i bušotina, izbor eksploziva i inicijalnih sredstava za miniranje, izbor metoda miniranja na provršinskim kopovima i rudnicima sa podzemnom eksploatacijom, rukovanje sa eksplozivima i inicijalnim sredstvima, izradu šema miniranja i vođenja dokumentacije o miniranju, planiranje i izradu projekata bušenja i miniranja za konkretne uslove radne sredine. Osposobljenost za određivanje sigurnosnih zona pri miniranju, kao poznavanja sigurnosnih mjera pri radu i uskladištenju minsko-eksplozivnih sredstava.

Upoznavanje studenata sa ciljevima i koncepcijom nastavnog programa. Karakteristike, osnovni pojmovi i značaj ove tehnološke faze u procesu eksploatacije mineralnih sirovina.
Definisanje radne sredine sa klasifikacijom stijena, osobine stijena i njihove fizičko-mehaničke karakteristike.
Osnovne metode bušenja minskih rupa i bušotina. Karakteristike opreme za bušenje. Izbor metode za bušenje. Mehanički postupci bušenja sa osnovnim princima pojedinih metoda bušenja.
Fizičko-hemijski postupci bušenja i kombinovani postupci bušenja.
Eksplozivi i sredstva za miniranje. Definicija, podjela i karateristike eksplozivnih materijala i eksploziva. Osnovni pojmovi i teorije eksplozije.
Karakteristike eksploziva.
Vrste eksploziva.
Sredstva i pribor za iniciranje eksploziva i mina - njihova podjela i karakteristike.
Mehanizmi eksplozije i hidrodinamička teorija. Mehanizmi dejstva eksplozije, seizmička dejstva. Uticaj broja slobodnih površina.
Izbor najpovoljnije vrste eksploziva. Proračun potrebne količine eksploziva, izbor intervala usporenja, konstrukcija punjenja.
Metode miniranja na površinskim kopovima.
Primjena eksploziva u posebnim uslovima.
Izrada podzemnih prostorija miniranjem.
Uskladištenje i uništavanje eksploziva i minsko-eksplozivnih sredstava.
Određivanje sigurnosnih rastojanja pri miniranju.

1. N. Purtić: Bušenje i miniranje, RGF Beograd, 1991.

2. M. Savić: Miniranje na površinskim kopovima, Bor, 2000.

3. L. Kričak: 2005: Seizmika miniranja – RGF, Beograd.

4. I. Riđešić: 1992: Tehnologija izvođenja minerskih radova u urbanim sredinama.

5. William A. Hustrulid, 2005: Blasting Principles for Open Pit Mining, ISBN 9789054104582, USA.

Pohađanje nastave 5 bodova
Aktivnost na nastavi 5 bodova
Seminarski rad 10 bodova
Kolokvijum I i II 15+15 bodova
Završni ispit 50 bodova

Nastava se izvodi kroz teorijska predavanja, računske vježbe, kolokvijume/testove i izradu seminarskog rada. Savladavanje programom predviđenog nastavnog gradiva studentu se olakšava učenjem uz konsultacije sa nastavnikom i asistentom.