Korišćenje vodnih snaga

Upoznavanje studenata sa osnovnim tipovima i karakteristikama HE i njihovom ulogom u EES. Upoznavanje sa tipovima turbina, sklopovima agregata i njihovim karakteristikama. Razmatranje osnovnih elemenata zahvatnih građevina, derivacija i mašinskih zgrada. Razmatranje uloge u EES, tipova i objekata reverzibilnih hidroelektrana.

Osposobljavanje studenata za primjenu stečenih znanja o projektovanju hidroenergetskih sistema (derivacionih i pribranskih) u projektantskoj praksi.

Vodne snage u okviru kompleksne energetike. Fizičke osnove iskorišćenja vodnih snaga.. Tipovi HE i klasifikacija dispozicionih rešenja. Hidroenergetski potencijali. Elektroenergetske karakteristike HE. Karakteristike EES. Ekonomske karakteristike HE. Vrednovanje i optimalno dimenzionisanje HE. Akumulacioni bazeni i regulisanje protoka u njima. Podjela turbina. Tipovi turbina (Peltonove, Francisove, Kaplanove, propelerne, dijagonalne, cjevne turbine). Radni procesi u turbinama. Dovodni i odvodni elementi turbinskog bloka (spirala, difuzor). Problem kavitacije. Pobjeg turbine. Hidrogeneratori. Izbor tipa i parametara agregata. Sistem zatvarača: površinski i dubinski zatvarači, zatvarači ulaznih građevina, vodostanske zatvaračnice, predturbinske zatvaračnice, difuzorski zatvarači. Zahvatne građevine u akumulaciji. Rečni zahvati. Kanalske derivacije. Derivacioni tuneli. Cjevovodi. Nestacionarni fenomeni u derivacijama pod pritiskom. Vodostani. Nestacionarni fenomeni u kanalskim derivacijama. Specijalni objekti u hidroenergetskim postrojenjima (taložnice, objekti za ribe). Mašinske zgrade (MZ) - dispoziciona i konstrukcijska rešenja. Osnovni sadržaji MZ. Visinski položaj MZ. Mašinske hale. Prateći uređaji i sistemi u MZ. Stabilnost MZ. Spoj MZ sa donjom vodom.

1. B. Đorđević, Hidoenergetsko korišćenje voda, Građevinski fakultet, Beograd, 2001

2. B. Đorđević, Korišćenje vodnih snaga - Objekti hidroelektrana, Naučna knjiga i GRF, 1989

3. T. Dašić i B. Đorđević, Hidroenergetika - kroz rešavanje konkretnih problema, GRF, 2009

Prisustvo nastavi (obavezno) - 5 bodova
Izrada računskog zadatka - 25 bodova
Pismeni dio ispita - 30 bodova
Usmeni dio ispita - 40 bodova

Teorijska nastava se izvodi auditorno kroz predavanja uz pomoć prezentacione tehnologije. Praktična nastava se izvodi auditorno kroz objašnjenje pojedinih metodskih jedinica (dijelova elaborata) i kroz samostalan rad studenata na izradi dobijenog zadatka (elaborata) uz konsultaciju sa nastavnikom.